Weet jij wat je eet?

Onderzoek

Als je op onderzoek uit gaat naar wat ons voedsel allemaal bevat dan zal veel je vast  doen verbazen.  Wist je bijvoorbeeld dat brood L-cysteine E920 kan bevatten dat mogelijk gemaakt is van varkenshaar of eendenveren? En er visgelatine kan zijn toegevoegd aan sap?

Broodje varkenshaar of eendenveren

Varkenshaar of eendenveren zijn (natuurlijk) niet terug te vinden in de ingrediëntenlijst op de verpakkingen of staan erop vermeld als E-nummer. Het is wettelijk niet verplicht om dit soort ingrediënten op de verpakking te vermelden. Hierdoor kan het dus gebeuren dat mensen die om een of andere reden een dierlijk product niet willen eten of drinken het ongemerkt toch binnen krijgen. Denk hierbij aan veganisten, vegetariërs of mensen die om principiële/ religieuze reden een dierlijk product willen vermijden.

 

Fruitsap met visgelatine

Het blijkt dat veel E- nummers gemaakt zijn van dierlijke producten. Je vind deze E-nummers in allerlei producten waarin je het niet zou verwachten. Coolbest Vitaday bevat bijv. visgelatine net zoals Sisi No Bubbles aardbei. De traditionele olijfolie van Carbonell bevat tevens visolie. De geitenkaas van Chavroux La Tendre Buche bevat gelatine afkomstig van varkens. Veel kazen blijken ook een stremsel te bevatten wat is gehaald uit de magen van geslachte kalveren. Er werd ook schellak van luizen gevonden op fruit en rund in de Croky Pickles chips.  Afgelopen Valentijnsdag ging ik naar de winkel om tompoezen te halen voor bij de koffie. Bij de Dekamarkt stond op op de verpakking vermeld dat het product varkensgelatine bevatte. Bij de AH werden dezelfde Valentijns tompoezen verkocht maar dan in een andere verpakking en daarop werd alleen vermeld dat het product gelatine bevatte. Dat doet bij mij de vraag rijzen komt er  ooit een moment dat je 100% weet wat je eet?

E-nummers

Hieronder vind je een lijst met E-nummers die waarschijnlijk van dierlijke afkomst zijn. Als een product vetzuren bevat kan het een dierlijke of een plantaardige afkomst hebben, welke van de twee het is is niet altijd duidelijk. Zie uitleg onder de tabel.

E-nummer	Naam	Oorsprong
E120	Karmijn, Cochenille	Schildluizen (extractie uit gedroogde luizen)
E322	Lecithine	Soja en voor een klein percentage voor speciale doeleinden uit kippeneieren.
430	Polyoxyethyleen-8-stearaat	Stearinezuur is een vetzuur, zie opmerking onderaan tabel
E431	Polyoxyethyleen (40) stearaat	Stearinezuur is een vetzuur, zie opmerking onderaan tabel
E432	Polyoxyethyleen-20-sorbitaan monolauraat	Laurinezuur is een vetzuur, zie opmerking onderaan tabel
E433	Polyoxyethyleen-20-sorbitaan mono-oleaat	Oliezuur is een vetzuur, zie opmerking onderaan tabel
E434	Polyoxyethyleen-20-sorbitaan monopalmitaat	Palmitinezuur is een vetzuur, zie opmerking onderaan tabel
E435	Polyoxyethyleen-20-sorbitaan monostearaat	Stearinezuur is een vetzuur, zie opmerking onderaan tabel
E436	Polyoxyethyleen-20-sorbitaan tristearaat	Stearinezuur is een vetzuur, zie opmerking onderaan tabel
441 (vervallen)	Gelatine	Gemaakt uit botten en huid van slachtdieren (runderen, kippen, varkens, vissen). Door de BSE crisis tegenwoordig niet veel meer van runderen.
E470	Zouten van vetzuren	Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
E471	Synthetische vetten	Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
E472	Synthetische vetten	Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
E473	Suikeresters van vetzuren	Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
E474	Suikerglyceriden	Combinatie van suiker met vetten. Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
E475	Polyglycerolesters van vetzuren	Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
E477	Propyleenglycolesters van vetzuren	Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
478	Glycerol- en polypropyleenglycolesters van melkzuur en vetzuren	Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
E479 en 479b	Thermisch verhitte sojaolie, veresterd met vetzuren	Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
E481/2	Natrium/Calcium-stearoyllactylaat	Mengsel van melkzuur en stearinezuur, een vetzuur. Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
E483	Stearyltartraat	Mengsel van wijnsteenzuur en stearinezuur, een vetzuur. Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
484	Stearylcitraat	Mengsel van citroenzuur en stearinezuur, een vetzuur. Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
E485 (vervallen)	Gelatine	Gemaakt uit botten en huid van slachtdieren (runderen, kippen, varkens, vissen). Door de BSE crisis tegenwoordig niet veel meer van runderen.
E491-5	Verbindingen van sorbitol (een plantaardige stof) met diverse vetzuren	Voor vetzuren, zie opmerking onderaan tabel
542	Beendermeel	Gemaakt uit botten van slachtdieren (runderen, kippen, varkens, vissen). Door de BSE crisis tegenwoordig niet veel meer van runderen.
E570-73	Stearinezuur en stearaten	Stearinezuur is een vetzuur, zie opmerking onderaan tabel
E626-29	Guanylzuur en guanylaten	Vooral gewonnen uit gist, maar voor een deel ook uit sardines of synthetisch.
E630-35	Inosinezuur en inosinaten	Vooral gewonnen uit vlees en sardines. Wordt ook synthetisch gemaakt of (steeds meer) met bacteriën.
636	Maltol	Normaal gewonnen uit mout, maar kan ook door verhitting van koemelksuiker verkregen worden.
E640	Glycine	Wordt gemaakt uit gelatine, dus uit botten (zie boven). Deels ook synthetisch, maar dat is duurder.
E901	Bijenwas	Gemaakt door bijen, maar bevat geen onderdelen van dieren
E904	Schellak	Uitscheidingsproduct van luizen. De luizen zelf zitten vaak opgesloten in de lak, maar het product op zich bevat geen luizen.
913	Lanoline	Een vetachtig uitscheidingsproduct van schapen (om hun wol waterafstotend te houden).
920-21	Cysteine en cystine	Gewonnen uit eiwitten, vooral uit haar (meestal paarden, maar ook koeien, mensen, varkens)
E966	Lactitol	Gemaakt uit (koe)melksuiker
1000	Cholinezuur	Uit rundergal.
E1105	Lysozym	Een eiwit uit kippeneieren

Vetzuren

Vetten bestaan uit glycerol en meestal 3 vetzuren. Dat geldt voor al het dierlijk en plantaardig vet. Vetten kunnen worden gesplitst in glycerol en de losse vetzuren. Deze worden gezuiverd en hieruit kunnen allerlei synthetische vetten en vetachtige stoffen gemaakt worden. Deze fungeren vaak als emulgator, waardoor het mogelijk is om vetten met water te mengen. In het lichaam worden deze stoffen afgebroken en verwerkt als gewoon vet.

Probleem is de oorsprong van de vetzuren. Deze is niet te achterhalen in het eindproduct. Zowel dierlijke als plantaardige vetten zijn chemisch 100% identiek. De producent maakt de vetzuren meestal uit het goedkoopste vet. Dit zal in vrijwel alle gevallen plantaardig vet zijn, echter het gebruik van dierlijk vet is niet uitgesloten. En dat kan runder- of varkensvet zijn.

Als consument is het onmogelijk om vast te stellen wat de oorsprong van de vetten is. Overigens kan vaak de producent het ook niet vertellen, en met chemische analyses is het evenmin aan te tonen. Alleen de grondstofleverancier kan het vertellen, maar deze is voor de consument meestal niet te achterhalen.

Onderstaande overige ingrediënten zijn van dierlijke afkomst

 Let jij bij het boodschappen doen op de E-nummers?