Wist je dat ieder jaar ongeveer vijfduizend mensen tussen de 18 en 50 jaar een herseninfarct of hersenbloeding krijgen? Lidewij Verweijen van Leest, vrouw van Paul, moeder van drie kinderen en werkzaam bij de ABN AMRO bank is een van hen. Op 36 jarige leeftijd kreeg Lidewij tijdens haar werk een herseninfarct. Over deze heftige periode deelde zij openhartig haar gedachten en gevoelens met journalist en schrijver Violet Falkenburg. Met als eindresultaat het inspirerende boek Superwoman. Afgelopen maand kon je op deze plek een uitgebreide review van dit boek lezen. Deze week volgt een openhartig interview met Lidewij Verweijen van Leest, de inspirerende vrouw achter het boek.
Afgelopen oktober werd je boek Superwoman gelanceerd. Gefeliciteerd met deze mijlpaal. Hoe was de boekpresentatie?
”Ik had naar dat moment toe geleefd. Ik wilde het graag door laten gaan. Het was wel een punt van zorg wat er op dat moment (in verband met de corona maatregelen) mogelijk zou zijn. Na enkele aanpassingen kon het doorgang vinden. De eerste exemplaren van mijn boek overhandigde ik aan de CEO van de ABN-AMRO Asset Based Finance waar ik werkzaam ben en aan mijn revalidatiearts. Uiteindelijk werd het een hele leuke middag! Mijn CEO gaf aan na het lezen van mijn boek meer begrip en inzicht te hebben verkregen in wat er allemaal speelt omdat het aan de buitenkant niet zichtbaar is.”
Op de werkvloer droeg je een masker?
”Ja, op mijn werk stond ik in mijn werkmodus en richtte ik mij geheel daar op. Na het lezen van het boek gaven collega’s aan dat zij mij beter begrijpen. Zij vroegen aan mij: Had ik er meer voor je moeten zijn? Meer kunnen doen? Ik vertelde aan hun dat ik op dat moment open en eerlijk was geweest maar dat ik nu verder in het proces ben en er op terug kan kijken. De werkvloer was voor mij geen plek voor reflectie. De situatie reflecteren kwam pas later.”
Waarschijnlijk had je het ook niet prettig gevonden als je collega’s je als een patiënt, hadden behandel.
”Nee zeker niet! Ik gaf daar inderdaad de ruimte niet voor. Ik was zelf nog niet zo ver in mijn proces. Ik wilde het klein houden.”
Je hebt een hele stap gemaakt. In het begin wilde je niet met je collega’s delen hoe het echt met je ging, daarna maakte je de overstap naar… alle persoonlijke details opschrijven in een boek wat heel Nederland kan lezen!
”Ik ben er naar toen gegroeid. Als ik eraan terug denk, sta ik verbaast van mijzelf. Als persoon hou ik er nog steeds niet van om alles met iedereen te delen. Het eerste wat ik deed nadat Violet Falkenburg (schrijfster, journalist en co-writer red.) een gesprek had uitgewerkt was alles wat maar Lidewij was eruit strepen. Dan dacht ik: dat is niet interessant, oh nee dat moet er niet in anders sta ik voor schut. Violet zei toen: Maar dat is juist Lidewij! Als je dat eruit haalt hou je een theorieboek over een herseninfarct over. Violet heeft mij erin begeleid dat dit juist wel in het boek moest blijven.”
Je hebt een persoonlijke groei doorgemaakt tijdens het schrijven?
”Jazeker! Uiteindelijk ontwikkel je je zo tijdens het schrijfproces dat je beseft dat de intieme details erin moeten. Dit proces maakte mijn man Paul niet door. Violet en ik deelden natuurlijk wel dingen met hem maar hij stond aan de zijlijn. Paul houdt graag dingen voor zichzelf en heeft bijvoorbeeld geen social media. Toen hij uiteindelijk het boek las vond hij het heel emotioneel en mooi, maar tegelijkertijd was het voor hem wel raar dat zijn hele leven in een boek stond. Mijn omgeving zegt dat het boek precies is zoals ik ben. Dat is de kracht van Violet.”
En je kinderen?
”Mijn kinderen ervaren alles wat er gebeurd maar beseffen het niet. Ik zou het mooi vinden als mijn kinderen het boek later kunnen lezen.”
Het boek draag je op aan je echtgenoot Paul. Beschrijf je relatie eens met hem?
”In onze relatie heeft ook een verandering plaats gevonden. Wij waren een doodgewoon gelukkig getrouwd stel met ups en downs. Wij waren allebei heel zelfstandig en dat vonden wij allebei belangrijk. Dat is nu minder belangrijk, het op elkaar kunnen leunen en steunen is ervoor terug gekomen en dat is nog belangrijker.”
Het herseninfarct heeft je relatie sterker gemaakt?
”Ja, er zullen heus relaties zijn waar zo’n gebeurtenis een negatieve impact op de relatie heeft. Doordat je alleen door een proces moet gaan, is je partner er zijlings bij betrokken, en dat is een hele lastige rol. Als Paul mij er bijvoorbeeld op aansprak als iets niet (meer) ging dan werd ik daar heel kribbig van. Dat had hij snel door en daarom zei hij dat ik daar hulp bij moest zoeken want dat hij mij die hulp niet kon bieden. Hij voelde mij aan en ik voelde hem aan. Dat zijn bijzondere momenten. Ik ben echt heel blij met hem.”
Welk advies wil je iemand meegeven die een herseninfarct heeft gehad?
”Dit vind ik een moeilijke vraag. Ik zou zeggen werk hard aan je herstel maar accepteer wat de gevolgen en de impact van een herseninfarct op je leven heeft. Neem de tijd om het te leren accepteren. Zoek daar hulp bij en neem er echt de tijd voor. Ik heb naar allerlei short cuts gezocht, als ik doe of dat doe dan… maar dat werkt niet. Laat toe dat het tijd nodig heeft. Het accepteren kon bij mij pas beginnen toen ik op een punt kwam waar ik tegen mijn grenzen aanliep. Ik wilde het maximale behalen maar ik moest accepteren wat ik kan en niet kan.”
Vrouwen moeten tegenwoordig zoveel maar van wie moeten wij dat eigenlijk? Dingen loslaten is moeilijk. Je gaf aan dat je geleerd hebt dingen los te laten. Wat zou je tegen je jongere ik willen zeggen?
”Ik zou tegen mijn jongere ik willen zeggen dat ik wel wat liever voor mijzelf mag zijn! En ik zou zeggen dat nee ook een prima antwoord is. Naar anderen toe, maar ook naar jezelf. Ik vind heel veel en van daaruit leg ik mijzelf allerlei regels op. Ik heb overal een mening over en vooral over mijzelf. Het is nog niet helemaal weg maar dat ik het nu zelf besef is al een winst. Ik zeg nu ook wel eens tegen mijzelf: ”Ho even, je zet nu pas op de plaats. Je wilt teveel laat het los. Het is oké het is niet anders.” Deze denkwijze helpt mij niet alleen om het infarct te accepteren maar het helpt mij ook een fijner leven te leiden. Fijner dan daarvoor.”
Wat moeten partners of familieleden weten? De omgeving verwacht vaak dat wanneer de patiënt ontslagen wordt uit het ziekenhuis, die persoon weer de oude is. Het is moeilijk te beseffen wat een patiënt doormaakt. Waar kunnen zij rekening mee houden?
”In de eerste fase is iedereen nog erg betrokken. Er is veel belangstelling en veel hulp. Maar eigenlijk gaat het vooral om de periode erna, wanneer het stof weer is neergedaald. Wat ik zelf als vervelend ervaar en vooral ook mee wil geven is: bagatelliseer hetgeen er gebeurd is niet! Wanneer dat wel gebeurd ervaar ik een hele vervelende emotie. Dan voel ik mijn niet serieus genomen. Als die ruimte er mag zijn zou dat heel fijn zijn, ook zoveel jaar na dato.”
Wie heeft jou het meest beïnvloed als het gaat om je herstel na je herseninfarct?
”Het is lastig één persoon uit te kiezen. Ik kijk dan naar de hulpverlening. Niet zozeer naar mijn sociale omgeving. Mijn sociale omgeving gaf mij een vangnet. Maar degene die echt een impact hebben gehad op mijn herstel zijn zeker Nancy van Libra (Libra is een organisatie die mensen begeleid met een niet aangeboren hersenafwijking) en revalidatie arts Ineke Kortland. Op momenten dat ik zei dat ik er klaar mee was en wilde stoppen, liet Ineke dit niet gebeuren. Ook de psycholoog van de Acceptance and Commitment Therapie heeft een enorme impact op mij gehad. Die therapie bracht mijn grenzen in kaart en daar val ik tot de dag van vandaag zo nodig op terug.”
Het lijkt mij logisch dat wanneer je zo’n ernstige situatie mee maakt je automatisch steun zoekt bij professionals. Je weet immers dat zij degene zijn die je kunnen helpen.
”Zij weten wat er moet gebeuren en je hoeft geen rekening te houden met wat zij ervan vinden. Je hoeft geen rekening te houden wat het met hun doet of hun gevoelens. Er zit geen wederkerigheid in de relatie. Zij zijn er om jouw te helpen. Dat maakt het eenvoudig. Wanneer je hulp kunt omarmen zal dat je lucht geven.”
Welke dag zou je opnieuw willen beleven?
”De dag dat ik een telefoontje van het UWV kreeg dat ik officieel 30,81 procent arbeidsongeschikt ben. Ik stond er op het moment dat ik het telefoontje kreeg niet echt bij stil wat voor impact deze beslissing voor mij zou hebben. Ik werd gebeld terwijl ik het afval naar de groene container bracht. Het was een kort gesprek. Nadat ik ophing voelde ik mij 10 kilo lichter! Dat was zo’n gek moment. Ik had helemaal niet beseft dat dit telefoontje mij zoveel ging doen . Ik ging in één keer lichter naar mijn werk, ik had vanaf dat moment een minder hoge verwachting van mijzelf.”
annekeschrijft.com 