In gesprek met …Annemiek Lely (Social media redacteur Open Joodse Huizen)

Anneke Schrijft interviewde op een zonnig terras in Deventer, Annemiek lely, Social Media redacteur Open Joodse Huizen.  Annemiek beantwoorde o.a.de volgende vragen, wat is haar persoonlijke motivatie om aan Open Joodse Huizen mee te werken en hoe is dit bijzondere evenement zes jaar geleden ontstaan?

Wat is open joodse huizen en hoe is het ontstaan?

Het begon bij Denise Citroen, zij is Joods, haar vader heeft de oorlog meegemaakt. Haar vader heeft de oorlog overleefd maar andere familieleden niet. Haar familieleden zwegen over deze periode. Denise wou echter meer weten over haar Joodse wortels en ging daar naar opzoek. Tijdens deze periode kwam Denise erachter dat in het huis waar zij woonde Joodse bewoners hebben gewoond. In 2011 hield het Joods Historisch museum in samen werking met het Parool een posteractie. Bewoners van huizen waaruit in de Tweede Wereldoorlog Joodse bewoners zijn weggevoerd, hingen posters voor de ramen met de opdruk, Zij woonden hier. Denise deed indertijd al onderzoek naar de verhalen van de voormalige joodse bewoners van verschillende panden. Op een dag was zij aan het  fietsen  en opeens kreeg zij een ingeving, het idee wat in haar opkwam overweldigde haar zo dat zij van haar fiets moest stappen. Denise nam contact op met het Joods Historisch Museum en heeft  daarna twee jaar in haar eentje Open Joodse Huizen georganiseerd. Daarna breide het zich uit naar andere steden en werden er meer mensen bij betrokken.

Annemiek wat is jouw persoonlijke motivatie om aan open Joodse huizen mee te werken?

Mijn motivatie om aan dit evenement mee te werken is dat het zo maar weer kan gebeuren als wij niet opletten. Dit is het vierde jaar dat ik meewerk aan Open Joodse Huizen. Wanneer ik dit evenement aan het organiseren bent sta ik eigenlijk niet bij de verhalen stil. Ook al ken ik de verhalen natuurlijk wel. Als ik dan tijdens Open Joodse Huizen, huizen bezoek en luister naar de verhalen, dan komt het weer binnen en krijg ik opnieuw een brok in mijn keel.  Dan denk ik, ja hiervoor doe ik het. De verhalen van deze mensen mogen niet vergeten worden.

Het gebeuren van toen herhaalt zich nu

De Conferentie van Évian was een conferentie om een oplossing te vinden voor de Joodse vluchtelingen problematiek. Er waren tweeëndertig landen aanwezig toen de vraag werd gesteld, willen jullie Joodse vluchtelingen uit Duitsland opvangen? Eén land van de tweeëndertig zei ja, de Dominicaanse republiek. Dit land zei echter ja in ruil voor een groot geld bedrag. Wanneer je dat hoort dat al die landen opvang van Joodse vluchtelingen geweigerd hebben. Wat als zij  toegestemd hadden om Joodse vluchtelingen op te vangen… Dat wat er toen gebeurde herhaalt zich nu. Mensen leren helaas nooit van wat er gebeurd is.

Historisch besef 

Ik vind historisch besef heel belangrijk . Het is belangrijk te beseffen wat er allemaal gebeurd is in het verleden, en op te merken dat wij nu voor soortgelijke dilemma’s en gebeurtenissen staan. Een voorbeeld hiervan is de vluchtelingen problematiek. Door de verhalen van vroeger te vertellen kun je misschien bij enkele mensen hun ideeën veranderen.  Daarnaast vind ik het mooi dat de mensen  die weggevoerd en vermoord zijn een gezicht krijgen door dit evenement.

Wie vertellen de verhalen?

Het evenement bestaat nu 6 jaar. In het begin werden de verhalen verteld door de oorspronkelijke  Joodse bewoners van verschillende deelnemende huizen. Voor velen van hun was dit een confronterende gebeurtenis. Dit was voor veel van hun de eerste keer dat zij terug waren in het huis waaruit zij werden weggevoerd. Nu worden de verhalen vertelt door de tegenwoordige bewoners. Bewoners zijn  betrokken en voelen, ik moet het verhaal vertellen. Er wordt verteld hoe het leven was en nooit meer geworden is voor de Joodse gemeenschap.

Er zijn al verschijnende films, boeken , museums etc.. over Te tweede Wereldoorlog wat voegt Open Joodse Huizen toe?

Een bezoek aan een Open Joodse Huis is een andere beleving dan een bezoek aan een museum of het bekijken van foto’s. Je stapt het leven van de bewoners binnen, heel bijzonder, je moet het ervaren.

Zijn er jongeren betrokken bij het project?

In Amsterdam wel. De Reinwardt academie wordt daar bij Open Joodse Huizen betrokken. Vaak trekt het evenement een wat ouder publiek. Via de sociale media campagne willen wij jongeren bereiken. Ook hopen wij via sociale media het project te verspreiden en de interesse te wekken er aan mee te doen. Overgens is dat dit jaar goed gelukt!

Is Open Joodse Huizen geschikt voor kinderen?

kinderen kunnen dit evenement bezoeken en begrijpen het ook. Amsterdam had een kinderprogramma de afgelopen twee jaar. Dit programma ging over een school, de Wilhelmina Catharina school  waar veel Joodse kinderen naar toe gingen. Opeens werd er een muur geplaatst waardoor de school in tweeën werd gedeeld. Een gedeelte voor Joodse en een gedeelte voor niet Joodse kinderen. De kinderen werden van hun klasgenoten gescheiden.Heel schrijnend, er is een boek over geschreven door Mirjam Elias. In dit boek, Het verlaten hotel, vertelt zij het verhaal van haar man die tijdens de Tweede Wereldoorlog op de Wilhelmina Catharina school zat.

Annemiek wat wil je tot slot nog met ons delen?

Ik hoop dat dit evenement nog lang bestaat. Open Joodse Huizen is op veel fronten waardevol, het is educatief en draagt bij aan de emotioneel sociale maatschappelijke ontwikkeling. Ik hoop dat de mensen die dit lezen volgend jaar willen komen en het zo verder verspreiden en het onder de aandacht brengen.

 

Foto’s :

Denise Citroen – vrienden van de plantage

Cartoon – Anne Frank werkstukwijzer

Plaquette – Nationaal Comité 4 en 5 mei

Annemiek –CJP